ตำบลดอนมโนราห์ อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม เป็นตำบลหนึ่งที่มีศักยภาพในด้านพืชผลทางการเกษตร ย้อนไปเมื่อ 30-40 ปีก่อน ตำบลดอนมโนราห์ปลูกข้าว พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่นา ต่อมาได้พัฒนายกผืนนาเป็นร่องสวน ปลูกยาสูบที่เรียกกันว่ายาจืด เมื่อยาจืดหมดสมัยนิยม ชาวดอนมโนราห์ก็หันมาปลูกพืชสวนแทน เช่น พริก หอม กระเทียม มะกรูด มะนาว มะพร้าว ส้มโอ และพืชผักอีกหลายชนิด เช่น ผักคะน้า กวางตุ้ง กะหล่ำปลี ถั่วฝักยาว ผักกาดหอม หัวไช้โป๊ เป็นต้น
ต่อมาชาว สวนดอนมโนราห์ก็พัฒนาไปอีกโดยปลูกพืชไร่ผสมกับพืชสวน เช่น มันสำปะหลัง เผือก มัน มะม่วง มะดัน มะไฟ มะเฟือง ละมุด พุทรา ขนุนและองุ่น ที่รับมรดกมาจากอำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี เพราะเป็นพื้นที่ติดต่อกัน แต่ชาวตำบลดอนมโนราห์ไม่ได้หยุดยั้งอยู่เพียงแค่นั้น ได้หันมาปลูกมะม่วงพันธุ์ต่างๆ เช่น มะม่วงพันธุ์อกร่อง เขียวเสวย ฟ้าลั่น เจ้าคุณทิพย์ และน้ำดอกไม้
แต่ชาวสวนดอนมโนราห์ปลูกมะม่วงไม่ได้ปลูกใน ร่องสวนเหมือนที่อื่นๆ แต่กลับปลูกตามแนวถนนหรือคันกั้นน้ำของร่องสวน ซึ่งจะยกผืนดินเป็นร่องสวนเหมือนคันนายาว แต่สูงกว่าคันนา สาเหตุที่ต้องยกคันให้สูง เพราะป้องกันไม่ให้น้ำท่วมร่องสวน เพราะอาจทำให้พืชผักเสียหายได้ หรืออีกนัยหนึ่งต้องการไม่ให้น้ำไหลเข้า-ออก เพราะทำให้ขาดน้ำที่จะหล่อเลี้ยงพืชผักในสวน ซึ่งสิ่งนี้เป็นภูมิปัญญาของคนท้องถิ่นแม่กลองนับร้อยๆ ปีที่ถ่ายทอดสืบต่อกันมา
ชาวดอนมโนราห์ปลูกมะม่วงบนหลังคันดินเพื่อต้อง การกั้นน้ำหนึ่งประเด็น อีกประเด็นหนึ่งคือไม่ต้องการให้หน้าดินพังทลาย เพราะรากต้นไม้ใหญ่สามารถเกาะรัดหน้าดินไม่ให้พังทลายจากสายน้ำและสายฝนที่ ชะลงมาได้ เมื่อมะม่วงเติบใหญ่ก็ยังสามารถเก็บกินและจำหน่ายได้อีกด้วย
มะม่วงที่ชาวดอนมโนราห์ชอบปลูกมากคือ มะม่วงพันธุ์ “อกร่อง” มากกว่าพันธุ์อื่นๆ และมะม่วงอกร่องดอนมโนราห์บอกได้ว่าสุดยอด อร่อย หอม หวาน เมล็ดเล็ก รับประทานกับข้าวเหนียวรับรองได้เลยว่าสุดยอดไม่แพ้มะม่วงน้ำดอกไม้ มะม่วงเมืองอื่นๆ ที่ว่าแน่ๆ รับรองได้ว่าแพ้ที่ดอนมโนราห์
นางจำนง โพธิสุธา อายุ 52 ปี อยู่บ้านเลขที่ 88 หมู่ 2 ต.ดอนมโนราห์ อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม กล่าวว่า เคยนำมะม่วงอกร่องจากดอนมโนราห์ไปประกวดตามสถานที่ต่างๆ เช่น งานสัปดาห์องุ่นหวาน ที่อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี ก็ชนะเลิศกลับมา ส่วนงานอื่นๆ ถึงไม่ได้รางวัลที่ 1 ก็ต้องติดรางวัลที่ 2 หรือที่ 3 แม้กระทั่งรางวัลชมเชย เรียกว่าไม่เสียเที่ยว ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามะม่วงอกร่องดอนมโนราห์มีชื่อเสียงมาช้านานแล้ว
น.ส.ตุ๊กตา วิลัยลักษณ์ อายุ 30 ปี อยู่บ้านเลขที่ 92 หมู่ 5 ต.ดอนมโนราห์เช่นเดียวกัน กล่าวว่า ได้เอาผลไม้ต่างๆ ไปประกวดที่งานสัปดาห์องุ่นหวาน อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี ปรากฏว่ามะม่วงเขียวเสวยก็ติดอับดับต้นๆ ไม่แพ้มะม่วงของ อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี และ อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร
แสดงให้เห็นว่า ต.ดอนมโนราห์เป็นพื้นที่ปลูกผลไม้ได้ดี ซึ่งนายวันชัย คนงาม นักวิชาการชำนาญการเกษตร 7 สำนักงานเกษตร จ.สมุทรสงคราม กล่าวว่า จ.สมุทรสงครามเป็นเมือง 3 น้ำ มีทั้งน้ำเค็ม น้ำจืดและน้ำกร่อย ส่งผลให้ผลหมากรากไม้ที่สมุทรสงครามอร่อยหมดเกือบทุกอย่าง ประกวดที่ไหนก็ติดรางวัล เพราะชาวสวนมีวิธีกรรมการผลิต เช่น ในปัจจุบันใช้ขี้แดดนาเกลือของเหลือใช้มาใส่ต้นไม้รวมทั้งมะม่วงด้วย ทำให้รสชาติเข้มข้นไม่เหมือนผลไม้เมืองอื่น
มะม่วงอกร่องดอนมโนราห์ก็ เช่นเดียวกัน เกษตรกรได้พัฒนาจากนาข้าวมาเป็นสวน ปลูกพืชผลไม้แทนข้าว ปัจจุบันมะพร้าวน้ำหอมและมะพร้าวทำน้ำตาลก็ประสบความสำเร็จ เพราะผู้บริโภคติดใจในรสชาติที่หอมหวาน
สำหรับท่านที่ชื่นชอบบริโภคข้าว เหนียวมะม่วง ขอแนะนำให้ลองชิมรสชาติมะม่วงอกร่องของดอนมโนราห์แล้วจะติดใจ แต่ต้องทำใจ เพราะอาจจะหาได้ยากบ้าง เพราะชาวสวนปลูกกันเป็นพืชแซม ไม่ใช่พืชหลัก อีกปัญหาหนึ่งก็คือน้ำเค็มที่รุกเข้ามา ทางภาครัฐก็ยังหาทางแก้ไขให้ไม่ได้ ทำให้ชาวสวนหลายรายหันไปปลูกมะพร้าวกันเป็นจำนวนมาก เพราะมะพร้าวทนต่อน้ำเค็มและดินฟ้าอากาศ
ที่มา: ไทยโพสต์ วันที่ 18 เมษายน 2554 โดย สราวุฒ ศรีธนานันท์ http://www.thaipost.net/node/37242
“กินเปลี่ยนโลกเป็นกิจกรรมสาธารณะประโยชน์การนำข่าวหรือเรื่องเล่าต่างๆ จากอินเตอร์เน็ตมาเผยแพร่ ไม่ได้ทำเพื่อการค้า”
